Nénéng Dinar, Ngalalakon dina Tembang Sunda

Bakat Nénéng kana nembang Sunda ngocor ti sepuhna, Hj. Ruminda sareng H. Muhammad Ruhiat, anu mikaresep kana tembang Sunda. Tatapakanana tina kakawihan. Keur sakolana, mindeng jadi juara ngawih. Kumaha baé atuh lalakon indung ti tilu budak, Rizki Perdana, Selly Desmiarti jeung Gema Ramadhan? Hayu urang aos sasarengan. Teu saeutik anu kapincut ku dunya tembang. Dina buku “Nu Kaul ku Lagu Kaleon” karangan RAF upamana, anu dicaritakeun téh apan jelema-jelema anu “kaédanan” ku dunya tembang Cianjuran. Ceuk Enah Sukaénah, juru mamaos ti kabupatén Sumedang, Cianjuran mah asa nyerep kana mamaras rasa, nyeuit dina ati.  Aya hal-hal anu henteu beunang dicaritakeun anu …

Lanjut Baca

Djudju Djuhari jeung Hariring Kuring

Pangarang: Lopian Tengah peuting, keur jemplang-jempling. Kuring nyaring, teu genah cicing… Saha nu teu wanoh kana éta lagu. Ieu lagu ”Hariring Kuring” téh masih kénéh populér tug nepi ka kiwari. Di satukangeuanana, nya Djudju Djuhari suargi nu nganggit éta lagu téh. Djudju téh komponis nu sarwa bisa, tur geus nganggit pirang-pirang tembang, ti mimiti pop Sunda, pop Indonésia, Sériosa, Keroncong, lalaguan keur barudak, nepi ka kasidah. Djudju Juhari lahir di garut, 6 Juni 1924. Ti saprak sakola di HIS, anjeunna geus remen nyipta lagu. Nepi ka kiwari, kurang leuwih 300 lagu ciptaanana. Padahan anjeuna teu kungsi diajar musik kalayan formal, ukur …

Lanjut Baca

Sakola Pikeun Puseur Kasenian

Pangarang: Ganjar Kurnia BÉJANA Jawa Barat kungsi mibanda kurang-leuwih 300 jenis kasenian, kalayan kaayaan kiwari: 200-an geus taya dikieuna, 50-an dina kondisi sakarat ahir, 30-an sakarat awal, 10 dina kondisi “engap-engapan” jeung kira-kira 10 deui nu masih kénéh “hirup”. Naha ieu kaayaan téh perelu diceungceurikan? Teu langkung. Tapi lamun rék rada gagayaan, réa urang Sunda nu nyaritakeun (pangpangna lamun pajabat pidato), “Kasenian téh mangrupa kabeungharan budaya anu bisa jadi salah sahiji ciri tina hiji bangsa atawa suku bangsa”. Sacara rétoris loba nu awong-awongan yén kasenian Sunda kudu dimumulé jeung dimekarkeun. Sangkan kaciri leuwih daria, nepi ka dijieun Perda Kabudayaan. Tapi …

Lanjut Baca

Digitalisasi jeung Restorasi Naskah Kuno di Museum Sribaduga

Pangarang: Lopian Dina raraga nyalametkeun naskah kuno, Museum Sribaduga nyieun program anu disebut digitalisasi naskah kuno. Nyatana mindahkeun mangpirang naskah kuno atawa manuskrip kana sistim digital. Proses mindahkeun naskah,  difoto heula maké kaméra digital, terus  disimpen kana komputer atawa alat digital séjénna. Nurutkeun Ani Ismarini, Kepala Balai Museum Sribaduga (1/8)., digitalisasi naskah salah sahiji hal penting pikeun nyalametkeun naskah. Dipiharep ku program samodel kitu, umur naskah jadi lila tur leuwih awét. Taya lian alatan si naskah geus teu kacepeng deui ku ramo atawa kahébos rénghap. Sabab, ramo tur jeung rénghap jalma téh mawa mangpirang bakteri nu bisa ngarusak naskah. “Nu …

Lanjut Baca

Tarékah Ngawanohkeun Karya Sastra Sunda ka Para Rumaja

Pangarang: Taufik Ampera Karya sastra téh artéfak. Ari nu disebut artéfak geus pasti barang paéh. Karya sastra gé nya kitu, éta karya bogaeun harti sarta jadi objék éstétik (Teeuw, 1984:191) lamun dihartian ku nu macana, lir ibarat artefak titinggal karuhun nu kakara kaharti sabada dihartikeun ku arkéolog. Ku kituna, ayana nu maca téh kacida perluna pikeun ngahartikeunana. Nu maca téh moal ngan ukur ngajentul nyanghareupan karya sastra tapi milu hirup ngahartian kana karya sastra téa (Hawkes, 1978:156-157). Ilubiungna nu maca kana téks sastra bisa ditarékahan ku ngayakeun panalungtikan ékspériméntal téks sastra nu tujuan kaélmuanana pikeun nangtukeun literary value judgement. Hasil tina …

Lanjut Baca

Rumpaka Lalaguan Barudak dina Karawitan Sunda

Pangarang: Nano S. Istilah rumpaka, dina musik mah sok disebut lirik. Hartina sami, nyaéta kekecapan dina lagu.Aya ogé nu sok nyebat dangding atanapi guguritan. Ieu istilah téh biasana sok dianggo dina lagu pupuh atanapi tembang. Dina widang kepesindénan (pangpangna para sindén), sok nyarebatna téh kata kata. Upami éta kata kata lagu téh disalin/diserat dina buku, sok disebatna buku kata kata. Namung di lingkungan lalaguan kawih mah (ayeuna), utamina dina lalaguan barudak, naha kekecapanana téh dina wangunan pupuh, sisindiran, wawangsalan atanapi nu sanésna, tetep wé sok disarebat rumpaka. Dina rumpaka lalaguan kakawihan buhun nu seueur dikawihkeun ku barudak, (ilahar sok disebat ogé lagu rakyat, kakawihan urang lembur, lagu balaréa) …

Lanjut Baca

Harti jeung Eusi Ngaruat

Pangarang: Elan Surawisastra Sanajan ayeuna jaman geus sakieu majuna, tapi masih kénéh aya nu gugon kana kapercayaanana yén ngaruat téh matak nyalametkeun tina sagala rurubad halangan hirup, bisa ogé disebut panumbal pikeun kasalametan. Buktina boh di Pasundan, boh di Jawa, aya kénéh anu merelukeun ngaruat, boh ngaruat jalma boh ngaruat lembur. Ngeunaan lalakon carita ngaruat, aya dua tilu kanda kaol, tapi nu jadi pokok lalakon pangkal carita mah kitu-kitu kénéh baé, nya eta nyaritakeun Batara Kala ngudag-ngudag mangsa, anu dihalangan ku Batara Guru (bapana). Upama ku urang dilenyepan nu sabenerna, istilah ngaruat teh hartina ngarawat (ngamumulé) kaluhuran seni budaya urang …

Lanjut Baca